Wraz z początkiem roku 2019 w ustawie o PIT możemy zauważyć długo wyczekiwany wpis o kryptowalutach, a dokładniej o przychodach z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej. Od tamtego momentu aspekty podatkowe stały się bardziej klarowne i doprecyzowane. Nie zmienia to faktu, że nadal sprawiają one problemy.
Forma opodatkowania
Przychód z kryptowalut kwalifikujemy do przychodów z kapitałów pieniężnych. Podstawą opodatkowania w tym wypadku jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Przychodem jest kwota jaką uzyskaliśmy z tytułu zbycia krytowalut, a kosztem jest kwota jaką zapłaciliśmy za zakup kryptowalut.
Zgodnie z art. 30b ust.1a ustawy o PIT, podatek dochodowy od zbycia walut wirtualnych wynosi 19%.
Co stanowi przychód przy rozliczaniu kryptowalut?
Przychód stanowi sprzedaż kryptowalut za walutę fiat (tzn. złotówka, dolar, euro itd.) lub ich wymianę.
Wymiana dotyczy:
Dodatkowo, ustawodawca przewidział, że przychodem jest również regulacja naszych zobowiązań kryptowalutą.
Wszystkich wyżej wymienionych czynności stanowiących przychód, nie możemy sumować z przychodem ze sprzedaży akcji, udziałem w zyskach osób prawnych czy z innym przychodem z kapitałów pieniężnych.
Co stanowi koszt uzyskania przychodu w rozliczeniu z kryptowalut?
Opodatkowany podatkiem dochodowym jest wyłącznie dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia walut wirtualnych są wszystkie wydatki, które ponieśliśmy aby nabyć kryptowalutę, są nimi:
Do kosztów uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, nie zaliczamy m.in.:
– prowizji pobieranych przy transferze/wymianie jednej kryptowaluty na drugą.
W przypadku pozyskiwania kryptowalut w drodze „kopania”, do kosztów uzyskania przychodu nie możemy zakwalifikować zakupu sprzętu do kopania waluty wirtualnej oraz zakupu energii związanej z wykorzystywaniem sprzętu do kopania.
Brak dochodu lub strata, jak rozliczyć?
Jeżeli podatnik w trakcie roku podatkowego nie osiągnął żadnego przychodu z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych, koszt uzyskany w tym roku „przechodzi” na rok następny.
Należy jednak zadeklarować go w roku w którym faktycznie osiągnęliśmy stratę, bądź zerowy dochód.
W następnym roku, należy koszt ten wykazać w polu numer 36. – koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym.
Co w przypadku nabycia waluty wirtualnej i nie uwzględnieniu kosztu jej nabycia w deklaracji PIT-38?
Jeżeli zakupiliśmy kryptowaluty i nie uwzględniliśmy kosztu ich nabycia w deklaracji PIT-38 składanej za rok, w którym dokonaliśmy zakupu, to co do zasady nie będziemy mogli ich ująć w kosztach uzyskania przychodu w momencie ich sprzedaży w następnych latach.
Oznacza to, że podstawa do opodatkowania będzie wynosić 15.000 zł, a nie 5.000 zł (jeżeli zakup zostałby wykazany).
Tak, przy zakupie kryptowalut w poprzednich latach, nawet jeśli w danym roku je tylko „trzymamy”, także należy złożyć deklarację PIT-38 – „przerzucamy” te koszty na następne lata, dopóty, dopóki nie postanowimy waluty sprzedać (art. 45 ust. 1a pkt 1a oraz art. 9 ust 3a, pkt 2 uopdof)
Podatnik ten powinien złożyć korektę deklaracji PIT-38 lub jeżeli jej nie złożył, składa ją z czynnym żalem niezwłocznie. Termin na złożenie korekty deklaracji PIT wynosi 5 lat od końca roku w którym złożyliśmy PIT.
Jak obliczyć podatek PIT ze sprzedaży kryptowalut?
Przykład:
Pan Michał zakupił 1 Ethereum (ETH) o wartości 13.012.96 zł. Giełda na której kupił walutę wirtualną pobrała z zakupu prowizję w wysokości 9.76 zł.
| Przychód | Koszty | |
| Zakup 1 ETH | 13.012,96 zł | |
| Naliczenie prowizji za zakup 1 ETH | 9,76 zł |
Po miesiącu, Pan Michał zauważył, że wartość tej wirtualnej waluty wzrosła do 13.521,20 zł i od razu ją sprzedał za taką samą cenę. Giełda na której sprzedał kryptowalutę pobrała ze sprzedaży prowizję w wysokości 12,23 zł.
| Przychód | Koszty | |
| Sprzedaż 1 ETH | 13.521,20 zł | |
| Naliczenie prowizji za sprzedaż 1 ETH | 12,23 zł |
Sumując wszystkie rozrachunki, których dokonał Pan Michał, nasz dochód stanowiący podstawę do opodatkowania wynosi:
| Przychód | Koszty | |
| Zakup 1 ETH | 13.012,96 zł | |
| Naliczenie prowizji za zakup 1 ETH | 9,76 zł | |
| Sprzedaż 1 ETH | 13.521,20 zł | |
| Naliczenie prowizji za sprzedaż 1 ETH | 12,23 zł | |
| SUMA | 13.521,20 zł | 13.034,95 zł |
| Dochód do opodatkowania | 13.521,20 – 13.034,95 = 486,25 zł | |
Po wszystkich kalkulacjach, dochód Pana Michała z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej wynosi 486,25 zł ~ 486 zł.
Przychód z tego tytułu opodatkowany jest podatkiem w wysokości 19% dochodu, czyli podatek jaki Pan Michał musi zapłacić wynosi :
486 zł * 19% = 92.34 zł ~ 92 zł.
W przypadku, kiedy operacje kupna/sprzedaży/prowizji, zostały dokonane w walucie innej niż złotówka, np. euro, należy przeliczyć te wartości na polską walutę po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.
