W dniu 13 sierpnia 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczący wprowadzenia możliwości wyboru przez przedsiębiorców kasowej metody rozliczania przychodów i kosztów uzyskania przychodów (tzw. kasowy PIT). Podatnicy będą mogli dobrowolnie skorzystać z tej metody już od 2025 roku. Zmiana ustawy skierowana jest do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w niewielkich rozmiarach.
Na czym polega kasowy PIT?
Aktualnie w polskim systemie podatkowym do ustalenia przychodów z działalności gospodarczej wykorzystujemy metodę memoriałową. Przychód w tej metodzie stanowią kwoty należne, nawet te które nie zostały faktycznie otrzymane. Oznacza to, iż podatnik pomimo nieotrzymania zapłaty za wykonaną usługę, bądź dostarczony towar, musi zapłacić podatek dochodowy od tej operacji.
W metodzie kasowej, data powstania przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu, przypada na moment uregulowania części lub całości należności.
Wyjątek stanowi odpis amortyzacyjny, który podatnik będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, pomimo tego, że np. środek trwały (od którego dokonuje odpis) nie został jeszcze opłacony.
Ponadto z projektu wynika, że metoda kasowa nie będzie miała zastosowania do przychodów z odpłatnego zbycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Kto może skorzystać z kasowego PIT?
Z nowej metody rozliczeniowej będą mogli skorzystać przedsiębiorcy rozliczający się na:
- skali podatkowej,
- IP BOX,
- podatku liniowym,
- ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych.
Warto zaznaczyć, że przedsiębiorcy ci muszą osiągać przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie. Prowadzenie działalności gospodarczej samodzielnie oznacza, że podatnik nie może prowadzić działalności w formie np. spółki jawnej, spółki cywilnej. Także, pomimo określenia prowadzonej działalności jako samodzielnej, może on zatrudniać pracowników.
Skorzystać z kasowego PIT mogą również podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej dla przychodów z tej działalności osiągniętych w roku jej rozpoczęcia.
Dodatkowo, aby podatnik mógł skorzystać z metody kasowej, jego przychód z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie osiągnięty w roku poprzednim, nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej równowartości 250.000 euro (przeliczony na zł według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego).
Przedsiębiorca, który chce skorzystać z metody kasowej nie może prowadzić ksiąg rachunkowych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Należy podkreślić, że kasowy PIT będzie wyłącznie dotyczył transakcji udokumentowanych fakturami pomiędzy przedsiębiorcami (B2B).
Wybór kasowego PIT
Przedsiębiorca, który spełnia wymogi i chce skorzystać z metody kasowej podatku dochodowego musi:
- złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze metody kasowej rozliczania przychodów, w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego,
- w przypadku kiedy podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności.
W przypadku wyboru metody kasowej podatnik będzie obowiązany ją stosować przez cały rok podatkowy.
Złożone oświadczenie o wyborze kasowego PIT będzie skutkowało do czasu rezygnacji z tej metody. Zrezygnować można najpóźniej do 20 lutego kolejnego roku.
Termin zapłaty podatku
Pomimo, iż metoda kasowa przewiduje powstanie przychodu dopiero w momencie uregulowania części bądź całości należności, to istnieje okres po którym podatnik (pomimo nieotrzymania zapłaty) i tak musi zapłacić podatek dochodowy od tego przychodu. Przychód ten powstanie po 2 latach, licząc od daty wystawienia faktury.
Ministerstwo Finansów przewidziało okres 2 lat w celu zapobiegnięcia świadomemu, długotrwałemu odwlekaniu zapłaty w celu uniknięcia płacenia podatku dochodowego, oraz stwierdzono, że okres ten jest wystarczający na dochodzenie zapłaty od kontrahenta.
Likwidacja działalności gospodarczej
W przypadku likwidacji działalności gospodarczej, okres zapłaty podatku dochodowego od nieuregulowanych faktur przypada na dzień likwidacji działalności gospodarczej, nawet jeśli nie minęły 2 lata od wystawienia faktury.