Ograniczona odpowiedzialność w spółce z o.o.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest coraz częściej wybieraną formą organizacyjno-prawną działalności gospodarczej. Na tle innych spółek, jest jedną z najczęściej wybieranych. Powodów dlaczego spółka z o.o. jest tak chętnie wybierana jest wiele, m.in.:

• ograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki,
• brak konieczności płacenia składek ZUS,
• możliwość zoptymalizowania łącznych obciążeń podatkowych,
• możliwość skorzystania z estońskiego CIT,
• korzyści przy sprzedaży firmy,
• niski kapitał zakładowy,
• możliwa szybka rejestracja przez internet.

Najważniejszą zaletą tej formy działalności- jak z samej nazwy wynika- jest ograniczona odpowiedzialność, która pozwala na oddzielenie majątku spółki od majątku osobistego osób w niej zaangażowanych, tj. wspólników oraz, przy spełnieniu określonych warunków, członków zarządu. Na czym polega to ograniczenie odpowiedzialności oraz jak się z niej zwolnić kiedy ograniczenie odpowiedzialności nie będzie mieć zastosowania? Odpowiedź poniżej.

Organy w spółce z o.o.

Spółka z o.o. stanowi spółkę kapitałową. Charakter kapitałowy w spółce, symbolizuje wniesienie wkładu na kapitał zakładowy, co stanowi warunek do utworzenia spółki. Wysokość wkładu musi się wynieść minimum 5.000 zł. Jej założycielami mogą być osoby fizyczne albo osoby prawne (jedna lub wiele).

W spółce z o.o. wyróżniamy dwa podstawowe (obligatoryjne) organy:

• zgromadzenie wspólników spółki – są to wspólnicy (właściciele) spółki, którzy zaangażowali swój kapitał na utworzenie spółki, ale bezpośrednio nią nie kierują, oraz
• zarząd – powoływany przez zgromadzenie wspólników do prowadzenia spraw spółki, reprezentowania jej na zewnątrz.

Ograniczona odpowiedzialność w spółce z o.o.

Spółka jako osoba prawna, ponosi pierwsza odpowiedzialność za swoje działania, tj. za własne długi odpowiada własnym majątkiem. Co, jeżeli majątku spółki nie wystarczy na pokrycie zobowiązań? Zgromadzenie wspólników i zarząd w różny sposób ponoszą odpowiedzialność za długi spółki:

• zgromadzenie wspólników – co do zasady, wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. W praktyce, spółka ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem – tzn. również z kapitału zakładowego, który stanowi majątek wspólników. Co za tym idzie, wspólnicy odpowiadają wyłącznie do wysokości wkładu wniesionego do spółki.
• zarząd – jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania, całym swoim majątkiem (art. 299 §1 k.s.h.). W porównaniu do wspólników, w tym przypadku wchodzimy w sektor majątku prywatnego. 

Zwolnienie z odpowiedzialności członka zarządu

Zgodnie z art. 299 § 2 k.s.h., przewidziane jest w ustawie wyłączenie odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki. Musi on natomiast spełnić jedną z następujących przesłanek:

1. Członek zarządu wykażę, że we właściwym czasie został złożony wniosek o upadłość lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego (postępowanie sądowe, którego celem jest uratowanie firmy przed upadłością); bądź w tym samym czasie zatwierdzono układ w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzania układu,
2. Członek zarządu wykaże, że niezłożenie wniosku o upadłość, nastąpiło nie z jego winy,
3. Członek zarządu wykaże, że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

Odpowiedzialność zarządu za zobowiązania podatkowe i ZUS

Ta kwestia została uregulowana w ordynacji podatkowej (art. 116). Co do zasady za zobowiązania podatkowe, analogicznie jak w przypadku odpowiedzialności za zobowiązania, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna.    

Członek zarządu może zostać zwolniony z odpowiedzialności, jeśli:

1. wskaże mienie, z którego egzekucja zaspokoi zaległości podatkowe w znacznej mierze, lub
2. wykaże, że we właściwym czasie został złożony wniosek o upadłość lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego; bądź w tym samym czasie zatwierdzono układ w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzania układu, albo
3. wykaże, że niezłożenie wniosku o upadłość, nastąpiło nie z jego winy.

Odpowiedzialność byłego członka zarządu w spółce z o.o.

Pomimo rezygnacji członka zarządu z pełnienia funkcji, może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Dotyczy to zobowiązań, które powstały przed wygaśnięciem jego mandatu. Zobowiązania, które powstały po wygaśnięciu mandatu nie będą dotyczyć jego odpowiedzialności. W tej sytuacji liczy się moment wygaśnięcia mandatu a nie wykreślenia z KRS.

Wspólnik jako członek zarządu – odpowiedzialność

W wielu przypadkach mamy do czynienia z sytuacją, gdzie wspólnik jest również członkiem zarządu. Podczas pełnienia dwóch funkcji przez jedną osobę, obowiązują ją w pierwszej kolejności przepisy dotyczące odpowiedzialności członka zarządu. Oznacza to, że taka osoba, odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.