Rozliczenie straty z lat ubiegłych
Fakt poniesienia straty nie zawsze musi wiązać się z tymi “gorszymi chwilami” przedsiębiorstwa. Strata – czyli nadwyżka kosztów uzyskania przychodu nad przychodami z tego źródła – może pojawić się np. w początkowej fazie rozwoju, kiedy budujemy naszą firmę lub wynikać z poniesionych inwestycji rozwojowych. Ujemny wynik finansowy może być skutkiem również zdarzeń losowych, nietrafionych inwestycji czy błędnych decyzji gospodarczych.
Zasady rozliczania starty
Od 2019 roku, rozliczenie takiej straty może odbyć się na dwa sposoby:
Przed rokiem 2019, podatnicy mogli skorzystać tylko z jednego rozliczenia straty – odliczenia 50% wysokości straty od rocznego dochodu w ciągu następujących po sobie pięciu latach podatkowych (stare zasady).
Bieg okresu pięcioletniego nie zawiesza się podczas zawieszenia lub zamknięcia działalności.
Przykłady
Pan Mariusz od 2019 r. prowadzi działalność gospodarczą. W roku 2019, 2020 oraz 2021 poniósł stratę z działalności w wysokościach:
| 2019 | 2020 | 2021 |
|---|---|---|
| -1 000 000 zł | -2 800 000 zł | -2 500 000 zł |
Dopiero od roku 2022 biznes zaczął być zyskowny. Pan Mariusz, w latach 2022 i 2023 wypracował takie zyski:
| 2022 | 2023 |
|---|---|
| 5 500 000 zł | 7 000 000 zł |
Łączna strata jaką wygenerował Pan Mariusz wynosi 6,3 mln. zł.
Najszybszym zatem sposobem na jej rozliczenie jest jednorazowe odliczenie straty do limitu 5 ml. zł.
Tym sposobem, w roku 2022 od dochodu 5,5 mln zł, możemy odliczyć kwotę 5 mln zł Oznacza to, że za ten rok, Pan Mariusz zapłaci podatek dochodowy od 500 tys. zł.
Pozostałą kwotę straty (1,3 mln. zł.), możemy odliczyć w kolejnych latach. Maksymalna wysokość odliczenia na rok w kolejnych latach wynosi 50% straty – czyli 6,3 mln zł * 50% = 3,15 mln zł. To oznacza, że w 2023 roku Pan Mariusz będzie mógł odliczyć resztę straty w wysokości 1,3 mln zł.
Pani Barbara prowadzi działalność gospodarczą. W roku 2017 poniosła stratę w wysokości 10 tys. zł W kolejnych latach wypracowała zyski. Pani Barbara może rozliczyć stratę w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych – w wysokości nie wyższej niż 50% straty za każdy rok – w naszym przykładzie nie wyższej niż 5 tys. zł.
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |
| Dochód/strata | -10000 | 4500 | 2000 | 5000 |
| Wysokość odliczenia straty | 0 | 4500 | 2000 | 3500 |
| Dochód do opodatkowania | 0 | 0 | 0 | 1500 |
| Kwota straty do rozliczenia w latach kolejnych | 10000 | 5500 | 3500 | 0 |
Podatnik ma prawo wybrać kiedy oraz w jakiej wysokości w ciągu pięciu następujących po sobie lat odliczy stratę (oczywiście do wysokości limitu).
Kiedy nie można odliczyć?
Należy pamiętać, że co do zasady, strata z danego źródła przychodu może być odliczona jedynie od dochodów z tego samego źródła (np. działalność gospodarcza).
Nie każdą zatem stratę można odliczyć. Podatnicy podatku PIT nie mogą odliczyć straty gdy dotyczy ona:
Podatnicy podatku CIT natomiast, nie mogą odliczyć straty podatkowej od sprzedaży walut wirtualnych.
Odliczenie straty w zaliczkach w ciągu roku podatkowego
Odliczenia strat wykazywane są najczęściej na etapie rozliczania dochodów rocznych w rocznych zeznaniach podatkowych PIT.
W praktyce stratę możemy rozliczyć już na etapie obliczania zaliczek na podatek w trakcie roku. Nie ma potrzeby nadpłacania podatku w trakcie roku i oczekiwania jego zwrotu po złożeniu zeznania podatkowego w kolejnym roku.
Rozliczanie straty przy zmianie formy opodatkowania
Zmiana formy opodatkowania pozostaje bez wpływu na możliwość odliczenia strat. Źródło przychodów nie zmieniło się, możliwe jest zatem odliczenie straty w każdej z dostępnych form opodatkowania, w tym również w przypadku opodatkowania ryczałtem – w tym przypadku odliczenia strat dokonujemy od przychodu, a nie od dochodu, pamiętając jednocześnie o limitach.
